បណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ រួមទាំងកម្ពុជាផង បានរងនូវរលកកម្តៅក្តៅខ្លាំង២ឆ្នាំជាប់គ្នា គឺឆ្នាំ២០២៣ និងឆ្នាំ២០២៤។ ជាមួយគ្នានេះ កំណត់ត្រាថ្មីបានចាត់ទុកថា ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ គឺជាខែក្តៅបំផុត ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ដោយសីតុណ្ហភាពកើនចន្លោះពី៤០°C ដល់ ៤៥°C។ការកើនឡើងនៃរលកកម្តៅ ខុសពីធម្មតានេះ បានធ្វើឱ្យមនុស្សរាប់លាននាក់នៅទូទាំងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ជួបនឹងបញ្ហាលំបាក សាលារៀនបង្ខំបិទទ្វារ និងគំរាមកំហែងដល់សុខភាពសាធារណៈ។
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមកពីសហភាពអ៊ឺរ៉ុប EU'sCopernicus Climate Change Service កាលពីខែមីនា បាននិយាយថាឆ្នាំ2024 ជាឆ្នាំក្តៅបំផុតដែលរាប់ចាប់ពីឆ្នាំ1940មក ហើយសីតុណ្ហភាពបានកើនចំនួន1.5 អង្សារសេ។ ទន្ទឹមនឹងនេះសីតុណ្ហភាពរបស់ផែនដី អាចនឹងមានការកើនឡើងបន្ថែមទៀតនាចុងសតវត្សទី២១ប្រមាណចន្លោះពី 1,5 ទៅ 5,8អង្សារសេ។
ការព្យាករណ៍នេះបានបង្ហាញថា អាកាសធាតុក្តៅរបស់ពិភពលោកនឹងមិនថមថយចុះនោះឡើយ។ ការឡើងកម្តៅផែនដីនេះ ក៏នឹងផ្តល់ផលប៉ះពាល់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរផ្សេងទៀតជាពិសេសបាតុភូតធម្មជាតិប្លែកៗ និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដូចជា គ្រោះរាំងស្ងួត ទឹកជំនន់ ព្យុះសង្ឃារានិងអគ្គិភ័យ ។ល។
អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តខាងអាកាសធាតុបានបញ្ជាក់ថាកត្តាដែលធ្វើឱ្យភពផែនដីកើនកម្តៅ គឺបណ្តាលមកពី ការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ ដែលបង្កឡើងដោយសកម្មភាពមនុស្សទៅក្នុងបរិយាកាស។ឧស្ម័នទាំងនោះរួមមានដូចជា ឧស្ម័នកាបូនិក (CO2)នីត្រួសអុកស៊ីត (N2O)CFCs និងមេតាន។
ឧស្ម័នកាបូនិក មានប្រភពចម្បងចេញពីគ្រឿងម៉ាស៊ីនដែលដើរដោយប្រេងនិងធ្យូងថ្ម ដូចជា គ្រឿងម៉ាស៊ីនក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មរោងចក្រផលិតអគ្គិសនីដើរដោយធ្យូងថ្ម ម៉ាស៊ីនយានយន្ត។ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើក៏ជាដើមហេតុដែលនាំឲ្យឧស្ម័នកាបូនិកនៅក្នុងបរិយាកាសកើនឡើងផងដែរ។បរិមាណឧស្ម័នកាបូនិក នឹងមានការកើនឡើងនៅពេលបរិមាណព្រៃឈើមានការថយចុះ ព្រោះថាដើមឈើគឺជាភ្នាក់ងារស្រូបយកឧស្ម័នកាបូនិកទាំងនោះ ដោយបញ្ចេញមកវិញនូវអុកស៊ីសែន។ចំណែកឯសកម្មភាពកសិកម្មវិញ គឺជាប្រភពចម្បងនៃការបញ្ចេញឧស្ម័នមេតាន៕
.jpg)